Fairwork-onderzoek Duitsland: ‘Eerlijk werk bij Bolt & Co? Nul van de tien punten!’
In wat inmiddels het derde rapport over platformwerk in Duitsland is, hebben onderzoekers uit Oxford, Berlijn en Potsdam een vernietigend oordeel geveld over platformbedrijven Uber en Bolt: beide platforms kregen 0 van de 10 mogelijke punten voor eerlijk werk. Dergelijke studies moeten beleidsmakers wakker schudden, die nog te vaak aarzelen waar het gaat om het nemen van degelijke maatregelen – zoals minimumprijzen voor huurauto’s – die voor een eerlijker concurrentie tussen taxi’s en platformbedrijven zorgen.
Fairwork gebruikt een beoordelingssysteem om digitale platforms te beoordelen op de eerlijkheid van hun arbeidsrelaties. Vijf principes worden gebruikt om te meten of platforms “eerlijk” werk bieden. De onderzochte gebieden zijn “eerlijk loon, eerlijke arbeidsomstandigheden, eerlijke contracten, eerlijke managementprocessen en eerlijke medezeggenschap”. In 2020 en 2021 wist Uber nog steeds elk jaar één van de tien punten te scoren; in 2025 was Uber volledig puntloos.
Michael Oppermann, algemeen directeur van het BVTM, de Duitse organisatie voor taxi’s en huurauto’s, herkent de negatieve trend: “In 2020 behaalden ze [Bolt en Uber-red.] gemiddeld vijf punten, in 2021 gemiddeld één punt en nu gemiddeld nul punten. De situatie van chauffeurs, die steeds afhankelijker worden van deze platforms, wordt steeds nijpender. De bevindingen van het Fairwork-rapport moeten beleidsmakers wakker schudden. Dit kan niet zo doorgaan.”
Het is zeer onwaarschijnlijk dat de platformbedrijven in de nabije toekomst hun bedrijfsmodel zullen opgeven. Dit maakt het des te belangrijker om de invoering van minimumprijzen voor platformritten te bespreken. Oppermann legt uit waarom: “Minimumtarieven beschermen de belangen van het openbaar vervoer, ze beschermen taxi’s als onderdeel van het openbaar vervoersysteem, en ze beschermen ook chauffeurs. Hoewel minimumtarieven op zichzelf de excessen van het platformkapitalisme niet zullen stoppen, verlichten ze wel een deel van de druk op de markt, die zich maar al te vaak manifesteert in sociale dumping en uitbuiting. Dat sommige steden nog steeds aarzelen, is onbegrijpelijk in het licht van de Fairwork-resultaten.” Recentelijk besloot de burgemeester van München, in een opvallende last-minute draai, de kant van de platformbedrijven te kiezen en geen minimumtarieven voor platformtaxi’s in te voeren.
Oppermann berekent: “Om een Mietwagen, een huurauto met chauffeur, in München kostendekkend te exploiteren, is een uurtarief van € 40 nodig. Uber en andere aanbieders zitten volgens eigen zeggen aanzienlijk lager, met een verlies van ongeveer € 12 per uur. Een gevolg van dit wanbeheer is fraude met lonen, sociale premies en belastingen.”
Voor de BVTM is het overduidelijk dat alleen minimumtarieven voor platformdiensten sociale dumping kunnen voorkomen en een blijvende eerlijke concurrentie voor een goed functionerend vervoerssysteem in steden kunnen garanderen. De ondergrens voor de prijsstelling is noodzakelijk omdat anders de concurrentie tussen de platforms ten koste van de chauffeurs zou gaan.
- Michael Oppermann (BVTM): “Fairwork-onderzoek – Eerlijk werk bij Bolt & Co? Nul van de tien punten!” Foto Taxi Times.