Na negen onderhandelingsronden voor een nieuwe cao Zorgvervoer en Taxi (22.000 werknemers, voornamelijk met een parttime contract van gemiddeld 20 uur per week) trekken vakbonden FNV en CNV de stekker uit de onderhandelingen. Acties lijken niet meer te voorkomen. Tegelijkertijd doet KNV Zorgvervoer en Taxi de bonden “een historisch loonbod” van meer dan 12 procent en verbindt daar tegelijk een ultimatum aan. De bonden dienen vóór 25 oktober gereageerd te hebben, anders staken de werkgevers de onderhandelingen voor onbepaalde tijd. Net als bij de onderhandelingen in de toursector is de sfeer tussen beide partijen inmiddels siberisch. De ene partij trekt de stekker uit het overleg, terwijl de andere een ultimatum stelt om dit wellicht te doen.

Meindert Gorter, bestuurder FNV Zorgvervoer en Taxi: “De cao-onderhandelingen met werkgeversorganisatie KNV verlopen altijd moeizaam, maar nu is het echt dramatisch. Van de achttien punten die we namens onze leden op tafel hebben gelegd, wil KNV maar over één ding praten. Absurd.”

Zo willen de werkgevers niet praten over het onterecht inhouden van loon voor pauzes die de chauffeurs niet hebben kunnen nemen. “Een belangrijk punt voor de chauffeurs, omdat het zo oneerlijk voelt”, aldus Gorter. De werkgevers willen tot nu toe alleen praten over een loonsverhoging van 6 procent. Dat is volgens Gorter te gek voor woorden: “Werkgevers noemen het zelf een historisch bod, maar in welke wereld leef je als je in deze roerige tijden zo weinig biedt?”

De vakbonden zijn, aldus KNV Zorgvervoer en Taxi, de onderhandelingen gestart met ongekend veel eisen die in totaal een verhoging van meer dan 40% van de kosten tot gevolg zouden hebben.  Na het, door de bonden, schrappen van een aantal eisen werd iedere onderhandelingsronde weer meer geëist. De ondernemers bieden meer dan 12%. Cao-onderhandelaar Martijn Kersing: “We hebben een historisch hoog bod aan de bonden gedaan, zeker als je kijkt naar andere cao’s die momenteel afgesloten worden. We onderhandelen al sinds mei van dit jaar en als werkgevers hebben we goede wil getoond. De bonden hebben ervoor gezorgd dat de werknemers onrealistische verwachtingen hebben gekregen van de nieuw af te sluiten cao, door voorstellen niet te relateren aan de huidige cao. Dan kan het zijn dat onze medewerkers uiteindelijk met lege handen komen te staan en dat is het laatste wat werkgevers willen. We vinden het teleurstellend dat we met een ultimatum over dit eindbod moeten komen, maar verder dan dit eindbod kunnen we als werkgevers echt niet gaan.”

In het eerste jaar (2023) gaat het volgens de werkgevers om een verhoging van 8% per 1 januari en in het tweede jaar (2024) om 4%, dit eveneens per 1 januari. Om ook nieuwe chauffeurs een goede start met een fatsoenlijke beloning te kunnen bieden worden de onderste tredes 3 en 4 uit het loongebouw geschrapt. Nieuwe werknemers starten dus op het salaris van wat nu trede 5 is. Dat betekent dat een beginnend chauffeur 13,73 verdient en al in 2024 voldaan wordt aan de wens om een startsalaris boven de 14 euro per uur te realiseren. Voor het niet rijdend personeel wordt de 0 trede geschrapt, zodat ook zij een hoger startsalaris krijgen.”

Bij arbeidsongeschiktheid krijgt een werknemer in de sector op dit moment 70% gedurende de eerste twee weken van ziekte. Werkgevers willen dit optrekken naar 80% voor de eerste twee weken. Belangrijk onderdeel van het eindbod is ook dat werkgevers teruggaan naar de oude regeling over verloonde tijd, met als aanvulling een maximum van vier onderbrekingen op de standplaats (dit was onbeperkt). De in de vorige cao afgesproken regeling leidde tot veel commotie. Teruggaan naar de oude regeling is een verbetering ten opzichte van de huidige regeling, waarmee 12,5% onderbreking doorgerekend kon worden, ook als die onderbreking niet was genoten.

De bonden eisen, aldus FNV, een cao met een looptijd van een jaar met een loonsverhoging van 12,5% per 1 januari 2023, terwijl de werkgevers niet verder gaan dan een tweejarige looptijd met 8% loonsverhoging per 1 januari 2023 en 4% per 1 januari 2024. In de onderhandelingen over doorbetaling bij ziekte komen de partijen ook niet dichter bij elkaar. De werkgever houdt vast aan maximaal 80% doorbetaling van het loon voor de eerste twee weken. De vakbonden willen 100% doorbetaling vanaf de eerste dag.

De werkgevers willen daarnaast terug naar een oude regeling, waarbij de chauffeurs niet betaald krijgen voor de uren op de dag dat er geen werk is. Gorter: “In plaats van structurele verbeteringen komt de werkgever met structurele verslechteringen, terwijl de sector staat te springen om chauffeurs. De loyaliteit van de chauffeurs is hoog, ze zijn heel erg betrokken bij de kwetsbare groep inwoners die ze dagelijks vervoeren. Maar met dit bod laat de werkgever hen allebei in de kou staan.”

FNV en CNV gaan de komende twee weken hun leden raadplegen. Gorter: “Ik verwacht dat we ons moeten voorbereiden op een ultimatum. Ik hoop dat het niet zover zal komen en dat de petitie die we op 21 oktober aanbieden de werkgever op andere gedachten brengt.”

Met dit eindbod zeggen de werkgevers aan de werknemers een ultiem bod te doen, waaruit begrip voor de situatie van de werknemers blijkt en eveneens waardering spreekt voor de grote inzet in deze lastige tijden van personeelstekort. Kersing hierover: “Als werkgevers zagen we dat we moesten inzetten op waardering voor onze medewerkers en op nieuwe instroom van chauffeurs. Dat hebben we omgezet in een ongekend hoog cao-bod. We hopen dat de bonden ons eindbod accepteren. Alleen dan kunnen wij de loonsverhoging ook daadwerkelijk doorvoeren per 1 januari. De duidelijkheid die dat biedt is voor iedereen van belang. Niet alleen voor werknemers en ondernemers, maar ook voor opdrachtgevers. Zij krijgen de gestegen kosten immers doorgerekend, bijvoorbeeld via de NEA-index.”

• FNV en CNV trekken stekker uit de cao-onderhandelingen zorgvervoer en taxi; Werkgevers doen ‘historisch loonbod’ en stellen ultimatum om eventueel ook de gesprekken te staken.