Komt er geen verkorte concessie voor de veerdiensten naar Ameland en Schiermonnikoog, dan ziet de huidige concessiehouder Wagenborg Passagiersdiensten mogelijk af van een inschrijving. Dat signaal gaf de rederij bij monde van directeur Jieskje Hollander woensdagmiddag aan de leden van de Tweede Kamer.  

Die debatteren volgende week over het Programma van Eisen voor de veerdiensten vanaf 2029. Voorafgaand luisterden ze in een rondetafelgesprek naar tien vertegenwoordigers van de Friese Waddenveerdiensten, de lokale overheden en bewoners. 

Wagenborg verzorgt al ruim honderd jaar het personenvervoer naar Ameland en Schiermonnikoog. Voor het eerst vindt er voor vijftien jaar een openbare aanbesteding plaats, waar elke rederij eind dit jaar op in kan schrijven. Daarvoor zijn er te veel onzekerheden, vindt Hollander in de LC en bij Omrop Fryslân. 

Zo is niet duidelijk hoe de vaargeul naar Ameland loopt. De boot vertrekt nu vanaf Holwert, maar een verplaatsing van de veerhaven naar Ferwert is in onderzoek. Ook is onduidelijk in hoeverre de veerboten vanwege problemen met de toelevering op termijn elektrisch kunnen varen. ,,Op een gegeven moment moet je reëel kijken wat voor risico’s je loopt als bedrijf. Dit zijn heel grote financiële risico’s”, zei Hollander. Voor je het weet schaf je als rederij ,,de verkeerde vloot” aan, investeringen waar tot 100 miljoen euro mee gemoeid zijn. Wie voor eventuele meerkosten opdraait, is niet vastgelegd. ,,Dat dwingt een rederij tot het tellen van zijn knopen. Wil ik deze gok wagen? Dat wordt een moeilijke gok.” 

De conclusie kan zijn: niet inschrijven, zei Hollander. ,,Dat zouden wij heel erg vinden als rederij. Maar het ergste is, als de aanbesteding mislukt: er zijn wel eilanders afhankelijk van de continuïteit van goede aanbieders.” 

Niet allen Wagenborg, maar ook Rederij Doeksen is al meer dan honderd jaar actief als veerdienst naar Vlieland en Terschelling. Daar zijn geen vaargeulproblemen. Wel vindt directeur Dirk Spoor dat de huur voor rijksinfrastructuur en onderhoudskosten aan de kade geen eisen moeten zijn. Dat vindt Hollander ook. Voor Wagenborg zou dat al gauw gaan om een miljoen euro extra kosten per jaar. Kosten die uiteindelijk doorberekend worden aan de passagiers. 

De betaalbaarheid van de veerverbinding is dan ook een van de grote zorgen onder eilandbestuurders en eilandbewoners. Burgemeester Leo Pieter Stoel en ook Terschellinger raadslid Gossen Bos bleven hameren op meer zeggenschap voor de eilanders in het gunningsproces, vergelijkbaar met de situatie met de veerdienst naar Texel.  

Mocht een andere reder dan Wagenborg de nieuwe concessie krijgen, dan voorziet Stoel vergelijkbare problemen als eerder met de moeizame overgang van busvervoerder Arriva naar Qbuzz. Het parkeerterrein in Holwert is namelijk van Wagenborg. ,,Waar moeten al die auto’s dan heen? Dat is een gigantisch probleem dat dan ontstaat.” 

Ondanks dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vorige maand voor informatiebijeenkomsten alle Friese Waddeneilanden bij langs ging, voelen de eilanders zich nog steeds onvoldoende serieus genomen. ,,We hebben veel vragen gesteld, maar nauwelijks antwoorden gehoord”, zei Amelander raadslid Ieuwe de Vries. Een gevoel dat breed gedeeld wordt op de Friese Waddeneilanden. 

• Is de nieuwe veerconcessie van 15 jaar naar Ameland te risicovol voor Wagenborg? Ook Rederij Doeksen kritisch over aanbesteding. Redactiefoto.