Plan voor tijdelijke sluiting Antwerpse premetro stuit op heftig politiek verzet: ‘Dit is het organiseren van een verkeersinfarct in onze stad’
De Lijn wil voorlopig niet communiceren over de mogelijke sluiting van de tramverbinding tussen Centraal Station en Linkeroever. Minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) zegt dat er inderdaad plannen zijn om de sterk verouderde infrastructuur van de premetro te vernieuwen, maar dat ze geen details heeft over mogelijke scenario’s en de timing van de werken. De linkse oppositiepartijen reageren in de Gazet van Antwerpen verbolgen op het plan. “Jarenlang hebben de Vlaamse ministers bespaard en weggekeken. Het resultaat is dat er nu geïmproviseerd moet worden.”
“Op dit moment is er nog niets beslist over de aanpak van de werken die nodig zijn in de premetro van en naar Linkeroever”, zegt Marco Dermeling, woordvoerder van De Lijn. “Er liggen verschillende scenario’s op tafel. We onderzoeken momenteel nog hoe we de werken kunnen aanpakken, welke alternatieven we kunnen bieden, en hoe we de hinder voor de reizigers kunnen beperken. We kunnen verder geen details geven, ook niet over de timing.”
Mobiliteitsminister Peeters herhaalt dat ze geen inzage heeft in de plannen van De Lijn. “Voor de infrastructuur van de premetro in Antwerpen is er een achterstand in vervangingsinvesteringen. De premetrokokers zijn in gebruik sinds de jaren zeventig en vragen een grondige vernieuwing. Momenteel loopt er een studie binnen De Lijn waarbij verschillende scenario’s worden bekeken om de premetrokokers op de as Belgiëlei-Centraal Station en de as Groenplaats-Linkeroever te renoveren. Wanneer de studie rond is, zal De Lijn hierover communiceren, maar ik heb hierover nog geen toelichting gehad.”
Oppositiepartij PVDA is niet te spreken over het mogelijke afsluiten van de premetrotunnels tussen Centraal Station en Groenplaats voor werken. “Dit is gewoon het organiseren van een verkeersinfarct in onze stad”, zegt Jos D’Haese. “Voor Linkeroever dreigt de chaos helemaal compleet te worden: de verbindingen over de Schelde zijn de laatste jaren al afgebouwd. Het gaat hier over het hart van het openbaar vervoer. Duizenden reizigers rekenen elke dag op deze trams. De politieke verantwoordelijkheid is verpletterend: jarenlang hebben de Vlaamse ministers bespaard en weggekeken. Het resultaat is dat er nu geïmproviseerd moet worden. Wij verwachten dat De Lijn snel met een masterplan komt, met ambitieuze maatregelen om de reiziger alternatieven te bieden tijdens de werken.”
Vlaams Parlementslid Hannes Anaf (Vooruit) noemt een mogelijke sluiting tijdens de werken aan de premetro de druppel die de emmer heeft doen overlopen. “In plaats van kooktips te verspreiden om vrouwen mee te krijgen in het Oosterweel-verhaal zou de Vlaamse regering beter investeren in deftig openbaar vervoer: in meer lijnen en meer trams in plaats van het aanbod af te bouwen, zoals nu gebeurt. Om naar een échte modal shift te gaan, zodat mensen de overstap kunnen maken naar openbaar vervoer. Jarenlange besparingen zorgen ervoor dat het openbaar vervoer in Antwerpen gewoon in de soep draait.”
Antwerps schepen van Sociale Zaken en van 2013 tot 2015 regiodirecteur Antwerpen bij De Lijn Tom Meeuws (Vooruit) pleit voor een totaalrenovatie van de premetro. “De Lijn moet af van zijn ingenieursmentaliteit en mag niet blijven steken in de technische kant van het verhaal. Uiteraard ligt de prioriteit bij het onderhoud van sporen en technische installaties, maar ook de esthetiek en de uitstraling van een tramhalte spelen een rol in de beleving van de reizigers. In 2015 heb ik als regiodirecteur bij De Lijn in samenwerking met het Museum Plantin-Moretus de Antwerpse designer Alex Enthoven de metrohalte Plantin laten aanpakken. Als showcase om binnen De Lijn het bewustzijn te creëren dat ook de infrastructuur van de haltes van topkwaliteit moet zijn. Dus als De Lijn investeert in de premetro, doe het dan goed.”
Minister Peeters wijst erop dat er voor de periode 2023-2027 via het openbaredienstencontract specifiek middelen zijn vrijgemaakt voor investeringen in traminfrastructuur. “De Lijn is bezig met een inhaaloperatie. De investeringen in sporen, signalisatie, tractie en bovenleidingen waren gedurende meerdere jaren te laag. In 2022 heb ik 30 miljoen euro voorzien voor spoorinvesteringen en de volgende jaren zal dit stijgen tot 45 en 50 miljoen. In 2025 wordt ook gestart met de afwerking van de laatste tunnelkoker van het premetronetwerk in Antwerpen, tussen de Carnotstraat en Schijnpoort. De vier onafgewerkte stations Stuivenberg, Willibrordus, Drink en Morkhoven zijn hierbij betrokken. Er is ook voor 136 miljoen geïnvesteerd in 58 nieuwe trams voor Antwerpen.”
Koen Kennis, Antwerps schepen van Mobiliteit en voorzitter van Vervoerregio Antwerpen, wil niet reageren. Via X (het vroegere Twitter) laat hij weten dat “de problemen met de premetro en de veerdiensten bewijzen dat Antwerpen nood heeft aan één vervoerbedrijf dat met middelen en een mandaat van de Vlaamse overheid een coördinerende rol opneemt inzake infrastructuur en strategie. Lantis, bouwheer van Oosterweel, is hiervoor het beste vehikel.”
Niel Staes, gemeenteraadslid voor Groen, neemt schepen Kennis wel op de korrel op X. “De Wever zei altijd dat hij vanuit Antwerpen stevig op tafel ging kloppen in Vlaanderen. Koen Kennis heeft zowat alle mobiliteitsmandaten in de regio in zijn portfolio. Het lijkt wel of ze overal gepleit hebben om het openbaar vervoer kapot te maken …”
- Plan voor tijdelijke sluiting Antwerpse premetro stuit op heftig politiek verzet: ‘Dit is het organiseren van een verkeersinfarct in onze stad’. Redactiefoto.