Bij de toekenning van een duur IT-consultancycontract van NMBS IT-dochter Ypto aan een vriend van NMBS-ceo Sophie Dutordoir, werd geen openbare aanbesteding uitgeschreven. De maatschappij vraagt nu een doorlichting door het Rekenhof, melden Het Laatste Nieuws en De Standaard.

Bij de toekenning van een IT-consultancyopdracht van Ypto, een dochterbedrijf van de spoorwegmaatschappij NMBS, aan een vriend van NMBS-ceo Sophie Dutordoir, is de wetgeving op de overheidsopdrachten overtreden. Dat blijkt uit een interne audit die de spoorwegmaatschappij liet uitvoeren, schrijft de NMBS vrijdag in een persbericht. De audit pleit Dutordoir zelf wel vrij. 

De bal ging aan het rollen, nadat Het Laatste Nieuws als eerste midden juli had bericht over een dienstverleningscontract dat Ypto, de IT-dochter van NMBS, in 2018 gesloten had met een Britse consultant, Hamid Aghassi. De man, een vriend van Dutordoir, zou als consultant twee jaar lang 2.200 euro per dag factureren voor zijn diensten. Zo verdiende hij aanzienlijk meer dan de ceo van de NMBS. 

Ypto was in 2018 op zoek naar externe expertise om kritieke problemen op te lossen in het kader van een meerjarig grootschalig IT-programma ter waarde van 270 miljoen euro. Dat programma had onder meer betrekking op de afsplitsing van de IT-systemen van de NMBS van die van spoornetbeheerder Infrabel. “In die context heeft de ceo van NMBS toen een externe dienstverlener, wiens expertise ze kende, in contact gebracht met het Ypto-management.” 

Dutordoir erkende eerder al dat ze Aghassi in contact gebracht had met Ypto. “Het is de normaalste zaak ter wereld om specialisten van specifieke domeinen met elkaar in contact te brengen wanneer een dringend probleem zich voordoet”, zei ze. De NMBS-topvrouw beklemtoonde dat ze aan het management van Ypto duidelijk gemaakt had “dat alle wettelijke en budgettaire procedures” gevolgd moesten worden, aldus beide kranten. 

De audit lijkt de NMBS-topvrouw ook vrij te pleiten. Er is “geen enkele vorm van inmenging of druk vanwege de ceo of het lid van het Executive Committee van de NMBS verantwoordelijk voor IT vastgesteld”, stelt het persbericht. “Bovendien blijkt dat beiden expliciet in het kader van dit dossier aan het toenmalige Ypto-management hebben aangegeven dat de geëigende regels en de budgettaire contouren gerespecteerd moesten worden.” 

Maar uit de audit blijkt ook overduidelijk dat de opdracht voor de consultant werd toegewezen zonder openbare aanbesteding, wat verplicht is. “Het Ypto-management heeft de inconcurrentiestelling en/of motivatie inherent aan de wetgeving op de overheidsopdrachten niet nageleefd bij de toewijzing en de verlenging van de betrokken opdracht”, aldus de NMBS. De prestaties en de betaling van de consultant verliepen wel zoals het hoort. 

Er werden intussen al maatregelen genomen bij Ypto, en er is bijkomend een actieplan opgesteld “om de toepassing van de wetgeving op de overheidsopdrachten strikt op te volgen”, klinkt het. De raad van bestuur van de NMBS zal het Rekenhof ook vragen om alle openbare aanbestedingen bij Ypto door te lichten, “teneinde zich ervan te vergewissen dat de vigerende procedures en de controleomgeving in overeenstemming zijn met de geldende wetgeving”. 

Het Rekenhof startte overigens in april dit jaar al een eigen studie naar consultancycontracten op federaal niveau (waaronder dus ook bij de NMBS) in de periode 2020-2022. 

• Toekenning contract aan vriend van NMBS-ceo Dutordoir verliep niet volgens de wet. Redactiefoto.