De CEO van Uber heeft ook nieuwe zorgen aan de horizon. Er worden vragen gesteld, ook van Uber-investeerders, over de uitdaging die het plan van Tesla vormt om zelfrijdende taxi’s te creëren, een stap die CEO Elon Musk heeft beschreven als gebaseerd op een bedrijfsmodel ergens tussen AirBNB en Uber. Khosrowshahi veroordeelde Musk met ‘vage lof’ maar zei dat zelfs als Tesla en welke andere fabrikant van autonome voertuigen erin zouden slagen ‘robotaxi’s’ te leveren, ze nog steeds vervoerstechnologieën nodig zouden hebben waarin Uber gespecialiseerd is, zoals algoritmische prijzen en identiteitsverificatie. “We kunnen de vraag naar deze veelbelovende technologie dramatisch vergroten”, zei hij.  

Maar het is nog te vroeg om te zeggen of de robotaxi’s van Musk ooit werkelijkheid zullen worden. Uit tests in San Francisco is gebleken dat de zelfrijdende Tesla op drukke kruispunten moeite heeft met links afslaan, wat een behoorlijk groot probleem kan zijn. Uber verkocht zijn autonome voertuigdivisie in 2020, juist omdat de uitrol van robotaxi’s nog ver weg was en het bedrijf niet in staat was om geld van investeerders te blijven verbranden. Dit betekende echter dat Uber de droom verloor, die het bedrijf in 2009 al had verkocht aan venture capitalists, dat Uber een model kon ontwikkelen dat de economie van de taxisector fundamenteel zou veranderen. Ondanks wat Khosrowshahi zegt, als de Tesla-robotaxi’s werkelijkheid worden, zullen ze een essentiële bedreiging voor Uber vormen.  

Het punt waar de leidinggevenden van Uber zich in de resultaten van het eerste kwartaal op moesten concentreren, was de omzetgroei, die met 15% steeg vergeleken met het eerste kwartaal van 2023. De belangrijkste hefboom voor deze omzetgroei is een toenemende ‘take rate’ – de commissie die Uber ontvangt. Uit een analyse van ‘Worker Info Exchange’ is gebleken dat de rijkosten in het eerste kwartaal voor het eerst zijn gestegen tot maar liefst 30%, het hoogste ooit. Ter herinnering: naarmate het acceptatiepercentage van Uber toeneemt, neemt het acceptatiepercentage van de chauffeurs af. De ‘Dynamic Pricing’ (snelle prijsverhogingen bij drukte) heeft Uber in staat gesteld om in het geheim enorme loonsverlagingen door te voeren. 

Hoewel de arbeidsuitbuiting toeneemt, heeft Uber er nog steeds moeite mee om meer inkomsten te genereren dan het uitgeeft. Khosrowshahi werd gevierd door investeerders en media nadat het bedrijf in 2023 zijn eerste jaarwinst boekte. Het verhaal is dat Khosrowshahi de chaos onder Travis Kalanick heeft opgeruimd en het bedrijf op de weg naar duurzame winst heeft gezet. Maar dat verhaal kwam afgelopen woensdag, toen de nieuwe cijfers bekend werden, in een ander daglicht te staan. 

De realiteit die investeerders niet graag willen horen is dat bij een Uber, net als bij een taxi, de basiskosten hetzelfde blijven: chauffeur, benzine, auto en verzekering. Het integreren van een krachtige app in een taxi verandert niets aan de economie van het voertuig en de service. De robotaxi’s van Musk zijn misschien een no-brainer, maar het is in ieder geval een poging tot nieuwe innovatie in de mobiliteitsssector. Zoals de kritische vervoerseconoom Hubert Horan het verwoordt: “Uber is nu gewoon een veel duurdere versie van de traditionele operatoren die ze destijds belasterden als ’the asshole taxi’ –het ‘kwaadaardig taxikartel’.” 

• Nieuwe zorgen voor Khosrowshahi: de robotaxi’s van Tesla’s Elon Musk. Foto Tesla/LinkedIn.