Door hoge kosten, minder reizigers en uitgeklede dienstregelingen is het OV-systeem onhoudbaar, stelt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in een position paper. De vereniging pleit voor integratie van openbaar vervoer, deelmobiliteit en doelgroepenvervoer, aldus Stadszaken.  

“Openbaar vervoer wordt steeds minder aantrekkelijk”, schrijft VNG. “Wegens afnemende vraag en tekort aan budgetten komt de bereikbaarheid van voorzieningen en burgers onder druk te staan.” Om dit te voorkomen stelt de vereniging een transitie voor naar ‘Publieke Mobiliteit’.  

“Onder publieke mobiliteit verstaan we een aantal vervoersmethoden die tot nu toe los staan van elkaar: openbaar vervoer, doelgroepenvervoer, deelmobiliteit en flexvervoer.” Vaak wordt ook de term ‘Publiek Vervoer’ gehanteerd voor deze combinatie. In Zeeland loopt op Schouwen-Duiveland sinds kort al een pilootproject in het kader van ReizendoorZeeland.nl.  VNG: “Door een slimme combinatie van modaliteiten kan publieke mobiliteit bijdragen aan een goede bereikbaarheid van voorzieningen tegen gelijkblijvende kosten.” 

De huidige situatie van het openbaar vervoer bevindt zich in een neerwaartse spiraal, ziet de VNG in haar data. Beperkter aanbod leidt tot minder vraag, en de lagere inkomsten als gevolg daarvan zorgen voor verdere inperking van het aanbod. “Dit zorgt ervoor dat de bereikbaarheid van voorzieningen voor burgers onder druk staat of in de (nabije) toekomst onder druk zal komen te staan”, stelt VNG. Mede daardoor steeg de afgelopen jaren het gebruik van doelgroepenvervoer. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid ziet dat de kosten voor doelgroepenvervoer toenemen met vijf procent per jaar, voor rekening van gemeenten.  

De VNG stelt dat wegens beperkte middelen voor de openbaar vervoersector het van belang is woningen te realiseren op plekken waar cruciale voorzieningen al bestaan. “Waar dit niet mogelijk is moeten adequate mobiliteitsmogelijkheden bestaan. (…) Iedere inwoner moet namelijk verzekerd zijn van bereikbaarheid tot deze voorzieningen”, aldus VNG.  

Om bestaande vervoersystemen effectief te kunnen integreren moet een verschuiving in verantwoordelijkheden plaatsvinden. “Publieke mobiliteit moet regionaal vormgegeven worden, en vraagt nationale financiële ondersteuning”, schrijft VNG.  Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Interprovinciaal Overleg, de Vereniging van Doelgroepenvervoer Nederland en de VNG zelf moeten de transitie naar publieke mobiliteit gaan ondersteunen.   

• VNG: openbaar vervoer in huidige vorm onhoudbaar; Pleidooi voor Publieke Mobiliteit. Op Schouwen-Duiveland loopt al een proefproject voor publieke (en flexibele) mobiliteit. Foto ReizendoorZeeland.