Bus

Het Europese langeafstands OV-bedrijf Flixbus sluit tegen de afspraken in de deuren van de onlangs overgenomen concurrent Eurolines, stelt de vakbond FNV.

Het gaat om de kantoren Amsterdam Duivendrecht, Rotterdam en Den Haag. De medewerkers van Eurolines Nederland voelen zich gebruikt. “Ons is altijd verteld dat er na de overname arbeidsvoorwaardelijk voorlopig niks zou veranderen”, aldus FNV-kaderlid Hans Goedegebuure. Voor de medewerkers dreigt nu ontslag.

In mei 2019 werd bekend dat het Franse openbaar streekvervoersbedrijf Transdev haar internationale dochteronderneming Eurolines zou gaan verkopen. Vanwege tegenvallende resultaten, maar ook vanuit strategische overwegingen, om meer te focussen op de kernactiviteit namelijk het openbaar streekvervoer.

Flixbus zou dezelfde werkzaamheden gaan uitvoeren, onder de naam Eurolines. Flixbus, zo lijkt het, heeft Eurolines aangekocht om de buslijnen in handen te krijgen om zo de concurrentie uit te schakelen. “Flixbus wil over de ruggen van werknemers en chauffeurs de Europese markt gaan domineren. Dat kan niet zonder verantwoordelijkheid te nemen voor de mensen die het werk uitvoeren”, reageert FNV-vakbondsbestuurder Marijn van der Gaag. “Dat gebeurt al massaal, omdat elk risico van de uitvoering weggelegd wordt bij touringcarbedrijven die vervolgens tegen schandalige tarieven het vervoer moeten uitvoeren. Dit komt uiteindelijk terecht op het bordje van de medewerkers.”

Kort na de aankondiging van de sluiting van Eurolines heeft Flixbus een minimale ontslagvergoeding aangeboden. Ook wil het niet verder onderhandelen over een sociaal plan. De medewerkers zijn zeer ontstemd, omdat de werkgever zo goedkoop mogelijk van haar personeel af wil. “Als Flixbus niet met een beter bod komt, worden acties niet uitgesloten”, aldus Van Der Gaag. Het gaat om een groep van ongeveer twintig mensen met allemaal lange dienstverbanden.

• FNV zegt dat Flixbus tegen de afspraken in Eurolines Nederland opdoekt; acties dreigen.

Kiwa, het bedrijf dat van de overheid in Nederland als enige tachograafkaarten mag leveren, houdt de prijs van die kaarten buitenproportioneel hoog, waardoor Nederlandse ondernemers elk jaar miljoenen euro’s meer betalen dan ondernemers in andere Europese landen. Bovendien stapelt het bedrijf fout op fout. Het is tijd dat minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat ingrijpt, vinden TLN, evofenedex en KNV.

Tot grote ergernis van ondernemers verhoogt Kiwa ieder jaar de prijs van de tachograafkaart. Chauffeurs en eigenaren van vrachtauto’s en bussen zijn verplicht deze kaart te hebben. “Wij geven al sinds 2010 bij het ministerie aan dat de tarieven te hoog zijn”, zegt TLN-directeur Jan Boeve. “Het is niet uit te leggen aan onze leden dat de prijzen in de landen om ons heen veel lager liggen, terwijl zij zelf de hoofdprijs moeten betalen. En dan te bedenken dat we als brancheorganisaties de afgelopen jaren de prijsstijgingen nog wisten af te zwakken, anders was de Nederlandse prijs nu nog 15 euro hoger. In juni zegde de minister eindelijk toe dat de prijzen omlaag gaan, maar dit moeten wij eerst zien om het te geloven. De minister belooft namelijk al jaren de prijzen te laten dalen. Bovendien ligt er al sinds 2014 een Kamerbreed aangenomen motie die de minister daartoe oproept. Steeds stelt de minister dat er eerst onderzoek gedaan moet worden naar de prijs in andere EU-landen.”

Dat onderzoek zou in de zomer klaar zijn, zei de minister in juni. Maar in de beantwoording van Kamervragen hierover, stelde ze dat het onderzoek ná de zomer klaar is. Boeve: “Omdat het zo lang duurt, hebben we zelf maar eens op een rijtje gezet wat die kaarten in het buitenland kosten.”

Uit een inventarisatie van de prijzen van de kaarten in alle 28 EU-lidstaten blijkt dat ze gemiddeld 59 euro kosten. In 24 lidstaten zijn de kaarten goedkoper dan in Nederland, waardoor Nederland in de top-3 van duurste kaarten staat. “Het prijsverschil is enorm”, zegt verenigingsmanager Carlo Cahn van KNV. “Hoe kan het dat de kaart in bijvoorbeeld Groot-Brittannië 35 euro kost en in Zweden slechts 10 euro? Het is niet te begrijpen dat Kiwa voor diezelfde kaart 100 euro rekent en dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat accepteert.”

In Nederland is de prijs dus 70 procent hoger dan in de rest van Europa. “De prijs van de tachograafkaart in Nederland kan dus flink dalen”, aldus adjunct-directeur Joost Sitskoorn van evofenedex. Kiwa geeft ieder jaar minstens 50.000 tachograafkaarten uit in Nederland. Met de huidige prijs van 100 euro kost dit Nederlandse ondernemers dus 5 miljoen euro per jaar. In Duitsland zouden ondernemers 2 miljoen euro kwijt zijn en in Zweden slechts 500.000 euro. “Dan moeten we helaas vaststellen dat we in Nederland al die jaren teveel hebben betaald. En daar komt bij dat Kiwa niet de vereiste kwaliteit levert en jaar op jaar steken laat vallen”, aldus Sitskoorn.

Kiwa stapelt fout op fout. Ondernemers melden al jarenlang fouten van Kiwa bij TLN, KNV en evofenedex. Fouten waar de minister van Infrastructuur en Waterstaat ook van op de hoogte is. Het meest recent waren de problemen bij de levering van de generatie 2-tachograafkaarten die gebruikt kunnen worden in de nieuwe slimme tachograaf, die Kiwa eerder dit jaar moest leveren. Kiwa kon toen zowel de kaarten die technici gebruiken in de werkplaatsen als de kaarten voor ondernemers en chauffeurs niet op tijd leveren. “Om niet in de problemen te komen heeft Kiwa vervolgens kaarten in Kroatië en Groot-Brittannië moeten kopen”, zegt Jan Boeve van TLN. “Voor die kaarten heeft Kiwa weer 100 euro gevraagd, terwijl dezelfde kaarten in Kroatië 58 euro kostten en in Groot-Brittannië 35 euro.”

In 2016 gaf Kiwa tachograafkaarten uit, waarbij de pasfoto door een productiefout onvolledig was. En door vertraging bij de invoering van een nieuwe aanvraagportaal kwamen chauffeurs in 2017 noodgedwongen thuis te zitten, omdat Kiwa hun bestuurderskaart niet tijdig kon verlengen.

Kiwa kreeg in 2009 een contract voor veertig jaar, met een grondige evaluatie na de eerste twintig jaar. Eerder probeerde KNV via een WOB-verzoek inzage te krijgen in het contract, maar kreeg die inzage toen niet. Als de overheid het contract niet openbreekt, blijft Kiwa dus monopolist tot 2049.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft de taak toezicht te houden op Kiwa, waar het gaat om de levering van tachograafkaarten. Bij aanhoudende fouten van Kiwa kan de ILT ingrijpen. Zo kan de inspectie Kiwa onder verscherpt toezicht stellen en uiteindelijk het contract ontbinden. Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat is uiteindelijk verantwoordelijk voor de ILT.

• KNV, evofenedex en TLN: “Tijd dat de minister ingrijpt bij Kiwa.”

Groenspecialist Mobilane voorzag in een Nederlandse primeur meer dan 300 bushokjes in Utrecht van een groen, milieuvriendelijk planten(sedum)-dak. Die sedumplanten zijn aantrekkelijk voor bijen, vlinders en andere bestuivers. Maar niet alleen deze insecten kwamen er op af: ook een groot aantal buitenlandse nieuwsmedia – Europa, Afrika, Noord-Amerika en Azië – berichtten uitvoerig over het bijzondere abri-dak. Mobilane heeft inmiddels ook bushokjes in Helsingborg (Zweden) voorzien van Mobiroof-cassettes.

Het is een primeur voor de gemeente Utrecht: de eerste bushokjes met sedumdak in Nederland. Meer dan 300 abri’s zijn voorzien van een plantendak om de biodiversiteit in de Domstad te vergroten. Epsilon, die de bushaltes in opdracht van Clear Channel produceerde, heeft gebruik gemaakt van Mobiroof-cassettes. Het Utrechtse project kreeg volop aandacht in toonaangevende Europese media en was ook nieuws in Noord-Amerika, Afrika en Azië.

Voor de realisatie van de groene daken op de bushokjes is gebruik gemaakt van Mobiroof: een kliksysteem van kant en klare cassettes met een mix van 6 tot 8 verschillende sedumplanten. De vetplantjes kunnen goed tegen droogte en vragen nauwelijks onderhoud. Het sedum vangt fijnstof af en verbetert zo de luchtkwaliteit in de stad. Alexander Ilsink, Mobilane-directeur: “De Mobiroof-cassettes vangen tevens regenwater op en dat betekent dat de straten minder snel blank staan tijdens flinke regenbuien.”

“We zijn bijzonder trots dat dit opvallende project viral is gegaan,” voegt Ilsink toe: “Onder meer de Britse Independent, The Guardian en het Duitse Stern hebben uitgebreid gepubliceerd. Diverse steden in binnen- en buitenland hebben interesse het Utrechtse voorbeeld te volgen om zo de biodiversiteit te vergroten.”

De gemeente Utrecht wil met groen de woonkwaliteit in de stad verbeteren. Planten, bomen en struiken maken de stad leefbaar en zijn aantrekkelijk voor bezoekers en is het goed voor het milieu. De duurzame bushokjes in de openbare ruimte van de stad sluiten aan bij de ambitie om een groene, sociale stad te worden.

• In opdracht van de gemeente Utrecht voorzag Mobilane ruim 300 bushokjes van een opmerkelijk duurzaam en sedum-dak. Foto Mobilane.

Wie is de meest economische bestuurder op een Mercedes-Benz Tourismo en wie kan daarin de beste cijfers behalen? Mercedes-Benz Buses wil het weten en is op zoek naar de Eco Champ 2019 – de meest economische Tourismo-chauffeur in Europa. Iedereen die meer dan 3.000 kilometer heeft afgelegd in de huidige versie van de touringcar-hoogdekker, kan meedoen. De evaluatie is opgesplitst volgens de verschillende voertuigversies, zoals  varianten met twee of drie assen.

Deelname is simpel: op www.mercedes-benz-bus.com/eco-champ kunnen deelnemers een (fotografisch) bewijs van hun kilometerstand (in km) en gemiddeld brandstofverbruik in liters per 100 km overleggen. Sluitingsdatum voor de inzendingen is 31 oktober 2019.

De prijzen zijn ook perfect geschikt voor de Tourismo: vier exclusieve Mercedes-Benz mountainbikes met extra licht carbon frame en 22 perfect afgestelde versnellingen. Bovendien ontvangen de winnaars ook een fietshelm en een Fitbit Charge 3 fitnesstracker. Al met al een veilig, licht en zeer efficiënt pakket – net als de Tourismo.

• Mercedes-Benz Buses is op zoek naar de Eco Champ 2019 op de Tourismo.

De touringcar is niet alleen nationaal maar ook Europees gezien de veiligste vorm van personenvervoer over de weg. Dat blijkt uit het vervolgonderzoek dat KNV’s Busvervoer Nederland liet uitvoeren door de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). Busvervoer Nederland ervaart de uitkomsten, zo midden in het vakantieseizoen, als een prettige steun in de rug om de touringcarbranche verder onder de aandacht te brengen als groenste, efficiëntste en veiligste wijze van reizen over de weg.

Theo Vegter, voorzitter van Busvervoer Nederland is verheugd over de uitkomsten van het onderzoek: “Nadat we het eerst al voor alleen Nederland bekeken, bevestigt dit onderzoek de brede inzetbaarheid van de touringcar, ook internationaal gezien. Naast flexibel en duurzaam is de touringcar ook nog eens bijzonder veilig.”

“De cijfers spreken boekdelen: qua veiligheid zijn de cijfers van de touringcars zelfs vergelijkbaar met de trein en het vliegtuig, voor mij is dat geen veronderstelling meer. Het is goed om daarbij in ogenschouw te nemen dat de trein en het vliegtuig zich bewegen in voor ander verkeer vrijwel hermetisch afgesloten ruimtes, terwijl de touringcar zich beweegt in het onvoorspelbare verkeer van alledag.”

SWOV onderzocht op Europees niveau de betrokkenheid van bussen bij het totaal aantal doden en gewonden in het verkeer. Uit eerder onderzoek bleek dat nationaal gezien het risico om te overlijden als passagier van een touringcar of OV-bus een factor 15 kleiner is dan in een auto. Voor wat betreft gewonden is er zelfs een factor 17 verschil. Uit het uitgebreide onderzoek blijkt dat ook in andere Europese landen de bus goede cijfers kan overleggen en de veiligste reisvorm over de weg is.

SWOV onderzocht ook het risico per passagier in de modaliteiten trein, vliegtuig en bus, uitgedrukt in het aantal doden per biljoen reizigerskilometers. Voor de bus bedraagt dit getal 0,32. Deze vergelijking valt in het voordeel uit van de trein (0,045) en het vliegtuig (0,054), maar een belangrijke kanttekening daarbij is dat in het onderzoek de gemiddelde bezettingsgraad voor alle bussen (OV- en touringcar) als uitgangspunt is genomen. Doordat de bezettingsgraad van touringcars veel hoger ligt dan voor OV-bussen – namelijk 40 passagiers versus 10 passagiers (cijfers van Busvervoer Nederland) –  veronderstelt SWOV het dat de cijfers voor touringcars nog gunstiger kunnen zijn.

“Natuurlijk blijft de branche zich inspannen om verkeersveiligheid hoog op de agenda te houden,” vult Vegter aan. “Busvervoer Nederland verwacht dat de uitkomsten van dit rapport overheid en gebruikers zullen overtuigen om vaker te kiezen voor de touringcar bij het maken van mobiliteitskeuzes.”

• SWOV-onderzoek bevestigt: Touringcar ook internationaal veiligste vorm van personenvervoer over de weg. Foto Bakker Travel.

Wensink Automotive BV, de mobiliteitspartner met hoofdzetel in Zwolle, heeft een overeenkomst gesloten met Van Hool, onafhankelijk constructeur van bussen, touringcars en industriële voertuigen uit België, om als officieel servicepartner op te treden voor Van Hool Bus & Coach in het noorden van Nederland.

Deze overeenkomst is een bevestiging van het reeds bestaande partnership tussen Van Hool en Wensink waarbij deze laatste het onderhoud verzorgde van de twee waterstofbussen en de vijf Van Hool dubbeldekkers die door Qbuzz worden ingezet in Noord-Nederland. De goede samenwerking resulteert in een nieuwe uitgebreide overeenkomst waarbij nu ook de service voor alle Van Hool touringcars in Noord-Nederland door Wensink zal worden uitgevoerd. Ook de 20 nieuwe waterstofbussen van Qbuzz zullen naar alle waarschijnlijkheid door Wensink worden onderhouden.

• Feest! Wensink Automotive wordt Van Hool Service Partner in Noord-Nederland. Staand, v.l.n.r. Geert Bauwens, manager Customer Care Aftersales Bus & Coach en Eric Wilbers, Technisch Directeur Wensink Automotive B.V. Zittend, v.l.n.r. Henri Sprinkels, directeur Customer Care Aftersales Bus & Coach en Laurens Stigter, CEO Wensink Automotive B.V.

Vorig jaar heeft de Vlaamse vervoermaatschappij 200.015 ritten afgeschaft. Dat is de helft meer dan in 2017, blijkt uit cijfers die De Lijn vrijgaf. In vijf jaar is het aantal niet-gereden ritten door De Lijn meer dan vervijfvoudigd. Het gaat zowel om ritten die De Lijn zelf moest uitvoeren, als om ritten gereden door pachters. Dit is vooral te wijten aan stakingen en aan een nijpend chauffeurstekort.

De Lijn beklemtoont nog dat het aantal afgeschafte ritten maar een heel klein deel vertegenwoordigt van de bijna 11 miljoen ritten die de bussen en trams vorig jaar door Vlaanderen maakten. “98,8 procent van de ritten werd wel degelijk uitgevoerd zoals gepland’, vertelde woordvoerster Sonja Loos De Tijd. “Alleen als het echt niet anders kan, wordt een rit geschrapt”, gaat Loos verder. “Vooral op lijnen met veel ritten, zodat reizigers niet te lang hoeven te wachten op de volgende bus of tram. Maar elke niet-gereden rit is er een te veel.”

Bijna tweederde van het totaal (125.000 ritten), is het gevolg van regelmatige stakingen bij De Lijn. Maar steeds vaker is het gebrek aan chauffeurs de oorzaak van een geschrapte rit. Vorig jaar werden bijna 40.000 ritten om die reden afgeschaft, dubbel zoveel als in 2017.

Het tekort aan buschauffeurs is nijpend en de zoektocht naar nieuwe chauffeurs loopt (overal) moeilijk. De Lijn wil dit jaar 570 nieuwe chauffeurs aanwerven. Maar buschauffeur is een zogenaamd ‘knelpuntberoep’. De Vlaamse arbeidsbemiddelaar VDAB ontving tussen maart 2018 en februari 2019 1.311 vacatures. 336 daarvan stonden eind februari nog open. Vorig jaar slaagde De Lijn er ondanks beloftes niet in haar volledige personeelskader in te vullen.

153 van de 425 vacatures voor buschauffeurs bleven open, bleek uit gegevens van Vlaams Parlementslid Orry Van de Wauwer (CD&V). Vooral in Antwerpen en Vlaams-Brabant is de situatie nijpend. De Lijn ligt op de as Antwerpen-Brussel in concurrentie met goed betalende bedrijven in de Antwerpse haven of de luchthaven regio.

In de hoofdstad bokst De Lijn op tegen de MIVB. De Brusselse vervoermaatschappij, die vorig jaar als een van de 64 Belgische bedrijven het Top Employer-certificaat kreeg, wierf in 2018 367 bestuurders voor bus, tram en metro aan, en kon wel alle vacatures opvullen.

• De Lijn schafte in 2018 helft meer ritten af: zo’n 200.000