Actueel

Net als Nederland heeft ook Oostenrijk ervoor gekozen om de categorie huurauto met chauffeur af te schaffen en slechts taxi’s te vergunnen. Het parlement stemde onlangs in met de herziening van de taxiwetgeving die twee weken eerder al door de verkeerscommissie was goedgekeurd. In beide gevallen gebeurde dat met meerderheid van stemmen door SPÖ, ÖVP en FPÖ. De definitieve goedkeuring was daarom niet verrassend. Twee amendementen werden verworpen evenals een verzoek van een kleinere partij om het ontwerp terug te sturen naar de commissie voor verdere overweging.

De herziening zou vanaf september 2020 geldig moeten zijn, maar de ‘Neos’-partij – ongetwijfeld geïnspireerd door Uber – heeft al aangekondigd naar de rechter te stappen vanwege de in haar ogen ongrondwettelijke behandeling van het herzieningsvoorstel. De partij ziet in de nieuwe regelgeving een schending van het fundamentele recht op vrijheid van werk, omdat arbeidsplaatsen bij Uber worden vernietigd

Uber heeft het bij vele Oostenrijkers verbruid omdat het weigert de boetes te betalen die de rechter oplegde voor het onjuiste gebruik van huurauto’s met chauffeur die in principe eerst naar hun basis terug moeten keren voordat ze weer een ritboeking kunnen krijgen. De samenwerkende taxisector in Wenen betrapte Uber via de inzet van ‘mystery shoppers’ herhaaldelijk op het overtreden van de taxiwet en het boetebedrag liep daardoor als snel op tot 1,3 miljoen euro.

De Oostenrijkse taxiorganisatie stelde bij monde van een contra-expert in een reactie op de plannen van de ‘Neos’-partij dat arbeidsplaatsen niet verloren zouden gaan door de nieuwe wet, maar dat “alle ondernemers die vergelijkbare activiteiten in dezelfde markt uitoefenen, moeten voldoen aan exact dezelfde voorwaarden.”

Uber volgt een zigzag-koers: recentelijk dreigde het zich helemaal uit Oostenrijk terug te trekken en de verschuldigde belastingen en boetes niet te zullen betalen, maar nu lijkt het bedrijf de ‘Neos’-partij te steunen in haar politieke strijd tegen de wetsherziening.

Ook in Denemarken volgde de politiek een vergelijkbare anti-Uberlijn: elke taxi moet voorzien zijn van een BCT-achtige taximeter en zitcontacten. Voor een limousinevergunning komt een ondernemer pas in aanmerking bij aanschaf van een auto die tenminste een aanschafprijs van € 70.000 heeft. Uber trok zich daarop terug uit Denemarken.

• Nieuwe taxiwet in Oostenrijk op maat van de taxisector.

De eerste twintig Bredase taxichauffeur – van 100 – ontvingen woensdagavond een keurmerkcertificaat, meldt De Stem. Vanaf 1 september is het verplicht voor chauffeurs die werken vanaf een Bredase taxistandplaats (de zogeheten ‘opstapmarkt’) om een keurmerk te hebben.

In totaal hebben zich in Breda 110 mensen aangemeld om de cursus te volgen waarmee het taxikeurmerk kan worden verkregen. Om dit te halen moeten zij voldoende stad- en stratenkennis hebben en weten wat er bij gastvrij taxivervoer komt kijken. Vervolgens moet hun taxi met het keurmerk herkenbaar zijn voor de klanten en handhavers.

“Dit is een belangrijke stap naar een betere kwaliteit van ons taxivervoer. En dat was nodig,” aldus de Bredase wethouder Boaz Adank (VVD). Taxichauffeurs zijn volgens hem ‘het visitekaartje van de stad’. “Zij zijn immers vaak het eerste contact van bezoekers met de stad.”

Aan de totstandkoming van het Taxikeurmerk is een lange weg vooraf gegaan. Het moet de kwaliteit van het taxivervoer bevorderen. Maar zo’n keurmerk maakt het eveneens lastiger voor chauffeurs van buiten de stad om in Breda te opereren tijdens drukke evenementen, zoals carnaval en Breda Jazz Festival. Die concurrentie is een doorn in het oog van Bredase taxirijders, mede omdat de chauffeurs van elders korte ritten zouden weigeren en onjuiste tarieven zouden hanteren.

Vooruitlopend op de komst van het Taxikeurmerk, moesten chauffeurs de afgelopen jaren met carnaval en het jazzfestival al een taxipas hebben. Daar was echter relatief makkelijk aan te komen, zodat ook veel chauffeurs van elders zo’n pas kregen.

Sinds 2017 wordt gesproken over een écht keurmerk. Het heeft lang geduurd voor er overeenstemming was tussen de gemeente en taxibranche over de voorwaarden waar chauffeurs aan moeten voldoen om het keurmerk te krijgen. Uiteindelijk werd begin dit jaar de Stichting Kwaliteitstaxi Breda (SKB) opgericht om een systeem voor het keurmerk te ontwikkelen. De SBK wordt geleid door Paul Martens, oud-politiechef in Breda.

De invoering van het keurmerk is niet de enige maatregel om de kwaliteit van het taxivervoer te verbeteren in de stad. De gemeente zet ook in op meer handhaving. Zo werden met carnaval extra BOA’s ingezet bij de standplaats Nieuwe Prinsenkade. Inmiddels is daar ook een (tijdelijke) camera geplaatst.

• Taxikeurmerk en betere handhaving moeten kwaliteit Bredase taxi’s verbeteren.

De Stint, een elektrische ‘bolderkar’, mag onder een aantal strenge voorwaarden het komende schooljaar weer de weg op. Dat deelde minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) de Kamer woensdag in een brief mee. Kinderdagverblijven kunnen dus binnenkort de elektrische bolderkarren weer inzetten en zijn niet meer aangewezen op de inhuur van taxibusjes.

Met de kinderopvangsector heeft minister Van Nieuwenhuizen uitvoerig gesproken over de nieuwe voorwaarden, die in een convenant zijn vastgelegd. Ook in de nieuwe Stint mogen tien kinderen worden vervoerd, zo kwamen de opvangbranche en Van Nieuwenhuizen overeen. Lang leek op acht gemikt te worden.

Op het ministerie leefde de gedachte om een rijbewijs verplicht te stellen voor Stint-bestuurders. Maar met een rijbewijs B mogen exclusief de bestuurder hooguit acht personen tegelijk worden vervoerd. Dat zou voor de kinderopvangsector betekenen dat er extra begeleiders nodig zijn om kinderen van en naar de opvang te brengen. “En we willen juist het aantal vervoersbewegingen met kinderen beperken”, stelde voorzitter Felix Rottenberg van de Brancheorganisatie Kinderopvang in De Volkskrant. “Het afgelopen schooljaar moesten we taxibusjes inzetten en was er een optocht van kinderen op fietsen achter elektrische bakfietsen te zien. Het is er door het ontbreken van de Stint niet veiliger op geworden.”

Met ingang van het komend schooljaar moeten bestuurders van de Stint 18 jaar of ouder zijn en een rijvaardigheidstraining hebben gevolgd. De zogenaamde ‘buitenschoolse opvangplekken’  moeten vooraf vastleggen welke ‘standaard veilige routes’ ze nemen met de Stint, bijvoorbeeld naar school of het zwembad. Daarbij is het de bedoeling ‘maximaal’ gebruik te maken van fietspaden die zijn gescheiden van wegen voor het snelverkeer, wegen met een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur en kruisingen voorzien van verkeersregelinstallaties.

Voorzitter Gjalt Jellesma van de belangenvereniging voor ouders in de kinderopvang (Boink) spreekt in De Volkskrant van een stevig akkoord, waaraan ‘pittige’ onderhandelingen met de minister vooraf zijn gegaan. “We komen van ver. De Tweede Kamer riep dat de Stint nooit meer de weg op zou mogen. En de minister is een tough cookie: zij zat heel erg op de lijn van ‘dit mag nooit meer gebeuren’. Wij hebben altijd gevonden dat de Stint een veilige manier van vervoeren is. Veel ouders laten weten dat ze dat net zo zien. Natuurlijk twijfelen ze ook, maar alle alternatieven van vervoer zijn minder veilig.”

Een onafhankelijke commissie, bestaande uit drie experts op het gebied van verkeersveiligheid, handhaving en kinderopvang, moet erop toezien dat de opvanglocaties zich aan de regels houden. Ook komen er steekproeven, die moeten uitwijzen of de ‘buitenschoolse opvangplekken’ zich aan de veilige routes houden. Het Waarborgfonds Kinderopvang wordt hiervoor verantwoordelijk. Overtreden ze de regels te vaak, dan kan Van Nieuwenhuizen een streep door het convenant zetten. “Dat zou dan betekenen dat de Stint alsnog bij het grofvuil belandt”, zegt Jellesma. “Maar zo ver gaat het niet komen, daar ben ik van overtuigd. We gaan oudercommissies aansporen om ervoor te helpen zorgen dat buitenschoolse opvangplekken zich aan de regels houden. Dat is in ieders belang.”

Voor de nieuwe Stint kan terugkeren op de weg, moet het voertuig eerst nog worden goedgekeurd door de RDW en – opnieuw – worden aangewezen als bijzondere bromfiets. Sinds oktober vorig jaar, kort na het ongeval in Oss, staan de drieduizend Stints op last van Van Nieuwenhuizen stil. Er lopen en liepen meerdere onderzoeken naar de Stint. Het OM zei vorige week niet met zekerheid te kunnen zeggen wat het ongeval in Oss veroorzaakte.

• De Stint vervangt onder strenge voorwaarden straks de taxibusjes weer.

De gemeente Amsterdam en Uber hebben in de Uber Taskforce gezamenlijke afspraken gemaakt over verkeersveiligheid, onafhankelijk onderzoek, het delen van data en duurzaamheid. De afspraken zijn vastgelegd in een zogenaamd Social Charter. Erg indrukwekkend komt het afsprakenpakket niet over, maar TCA-directeur Hedy Borreman wil het in ieder geval ‘als goede start’ zien.

De Uber Taskforce – onder voorzitterschap van Rob van Holten – werd begin dit jaar in het leven geroepen na een reeks ongelukken in de regio Amsterdam waarbij Uber-chauffeurs betrokken waren. Bij een aantal van deze ongelukken vielen in december en januari vier doden.

“Met de opkomst van besteldiensten zoals Uber is de taximarkt de afgelopen jaren snel veranderd en zijn zorgen ontstaan over een ongelijk speelveld op de Amsterdamse taximarkt,” merkt  wethouder Sharon Dijksma (Verkeer & Vervoer) op. “De gemeente streeft een eerlijk speelveld na en ziet de afspraken die nu met Uber zijn gemaakt als een belangrijke stap op weg daar naartoe, samen met al geldende landelijke en lokale regelgeving en het nieuwe gemeentelijke taxibeleid dat in ontwikkeling is.”

Beide partijen spraken af dat Uber voor het eind van het jaar toetreedt tot de Verkeersveiligheidscoalitie. Alle leden van dit samenwerkingsverband houden zich aan gemeenschappelijke afspraken over het veilig gebruik van de smartphone in het verkeer en werken samen aan verdere maatregelen om het verkeer veiliger te maken. Uber zal ook rekening houden met de verkeersveiligheid bij het ontwikkelen van financiële prikkels om loyale chauffeurs te belonen. Na de ongevallen met Uber-chauffeurs bleek dat het Uber-algoritme chauffeurs er toe aanzette lange dagen te maken, veel ritten uit te voeren en zich snel naar gebieden te verplaatsen met veel (verwachte) vraag.

Om fraude met chauffeursaccounts te voorkomen, wil Uber een systeem voor gezichtsverificatie waarover ze al beschikt, ook in Europa gaan gebruiken. Het bedrijf zal de gemeente periodiek informeren over de status van de invoering van deze technologie in Nederland. Wat duurzaamheid betreft, is onder meer afgesproken dat Uber vóór 31 december 2020 minstens 750 uitstootvrije voertuigen via haar app heeft rijden. Momenteel rijden er in Amsterdam zo’n 1.000 uitstootvrije taxi’s.

Ook is overeengekomen dat Uber samen met een nog te kiezen academische instelling voor het eind van dit jaar een onafhankelijk onderzoek zal instellen naar onder meer de tevredenheid, verdiensten, flexibiliteit en werktijden van chauffeurs die de Uber app gebruiken. Het onderzoek door Oxford University naar Uber-chauffeurs in Londen (‘Uber Happy? Work and Wellbeing in the ‘‘Gig Economy’’, september 2018) is hiervoor een voorbeeld. De opzet en uitkomsten van dit onderzoek worden door Uber met de gemeente besproken en openbaar gemaakt.

Over het delen van data is afgesproken dat Uber vanaf het vierde kwartaal van 2019 elk kwartaal verschillende geaggregeerde data gaat delen, om de gemeente zo meer inzicht te geven. Daaronder vallen onder meer het aantal in Amsterdam via de app actieve chauffeurs, vervoerde passagiers en de gemiddelde ritafstanden van de ritten via de app. Ook gaat Uber gegevens delen over de plekken waar de meeste mensen opstappen en worden afgezet. Verder zal het bedrijf elk kwartaal aan de gemeente rapporteren over de voortgang van de uitvoering van de afspraken in het charter.

De Taskforce onder leiding van Rob van Holten werkte sinds afgelopen februari aan het Social Charter. Samen met vertegenwoordigers van de gemeente Amsterdam, Uber en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is – aldus de gemeente – in die periode steeds constructief en intensief overleg geweest om tot gezamenlijke afspraken te komen. Daarbij zijn experts geraadpleegd waaronder politie, handhavingsjuristen, privacyjuristen, de marketplace expert van Uber en de chief technology officer van de gemeente Amsterdam. Merkwaardig genoeg koos de gemeente er voor andere stakeholders – zoals de taxisector – niet te betrekken bij dit overleg. TCA-directeur Hedy Borreman is tevreden dat de gemeente in zoverre naar de taxisector heeft geluisterd, “dat er uit dit één-op-één overleg met Uber geen door Uber gedicteerde maatregelen of beleidsmaatregelen voor de taxisector zijn gerold. We zijn steeds keurig op de hoogte gehouden over de ontwikkelingen in het overleg. Voor nieuw beleid moeten alle stakeholders rond de tafel.”

Thijs Emondts (General Manager Uber Benelux) benadrukt dat “Uber een goede partner voor Amsterdam wil zijn. Daarom zetten wij concrete stappen om veiligheid op de weg gezamenlijk te verbeteren, onder andere door data te delen en toe te treden tot de Verkeersveiligheidscoalitie. Wij gaan direct aan de slag met de implementatie en kijken uit naar een constructief vervolg van de samenwerking”.

Borreman noemt nu gemaakte afspraken – zuinigjes, maar positief – “een goede eerste stap. Waar het ons om blijft gaan is een volkomen gelijk speelveld. Geen opstap- en belmarkt, maar één markt, een consumentenmarkt met gelijke rechten en plichten voor alle deelnemers.” De TCA-directeur zegt de indruk te hebben dat wethouder Dijksma zo’n gelijk speelveld ook voor ogen heeft, “binnen de geldende wet- en regelgeving. Het moet uiteindelijk zo zijn dat platformen en TTO’s op een exact gelijke manier worden behandeld.” Dan moet er ook dringend werk worden gemaakt van het huidige verschil in handhaving. “Maar wat zie je nu? Als er één ILT’er ergens in de stad is, weet iedereen dat binnen vijf minuten en zijn ze verdwenen.” Ook moet het volgens haar afgelopen zijn met het switchen tussen app-accounts met diverse identiteiten. “Als iemand’s app-toegang is afgesloten, moet hij via een andere identiteit niet meteen weer in kunnen loggen.”

• Gemeente Amsterdam en Uber maken afspraken over verkeersveiligheid, data-delen, onderzoek en duurzaamheid.