Actueel

BNR vroeg vanochtend samen met KNV aandacht voor een oud en steeds terugkerend thema: duizenden taxiondernemers die klanten op mogen pikken bij taxistandplaatsen (en op straat), worden continu de dupe van een gebrek aan handhaving door – veelal grotere – gemeenten. De ondernemers op deze opstaptaxi’s – ooit straattaxi’s en later consumententaxi’s – rijden op een prijzige gemeentelijke vergunning. Maar taxi’s die besteld vervoer verrichten – veelal ‘app-taxi’s – en geen dure vergunning nodig hebben, rijden vlakbij de taxistandplaats weg met de klanten van de opstaptaxi’s.

De opstaptaxi’s werken volgens een lokale verordening vanaf de officiële taxistandplaatsen in de stad. Taxi’s die zonder zo’n verordening werken mogen daar niet staan, maar doen dat vaak  wel. Zelfs dermate vaak dat vergunninghouders daar last van hebben. Volgens de taxisector wordt er niet ingegrepen, is er geen handhaving door gemeenten en maken gemeenten evenmin capaciteit voor handhaving vrij. Opmerkelijk is dat vorige week de nationale handhaver ILT, de lokale BOA’s en de lokale politie in Amsterdam afgesproken hebben nauwer te gaan samenwerken en informatie te gaan delen.

Taxi’s die besteld vervoer rijden, profiteren van het opstapsysteem en van de voorzieningen die daarvoor zijn aangelegd. Het komt vaak voor dat ‘app-taxi’s’ vanaf de standplaatsen illegaal klanten vervoeren. En dat is concurrentievervalsing. Niet alleen kost een verordening voor opstaptaxi’s geld, chauffeurs van opstaptaxi’s moeten aan allerlei kwaliteitseisen voldoen, zoals bijvoorbeeld een correcte klachtenafhandeling.

KNV noemt het vergunningensysteem ‘een papieren tijger’: “Bij een reeks maatregelen die je stelt, hoort een juiste handhaving om een gelijk speelveld te creëren, er is nu oneerlijke concurrentie.” Als voorbeeld noemt de beroepsorganisatie het voorbeeld van een opstaptaxi-chauffeur die door rood licht rijdt. Hij of zijn wordt bestraft met twee weken rij-ontzegging terwijl een chauffeur uit de bestelmarkt een boete van 250 euro krijgt en vrolijk door kan rijden. KNV pleit voor één uniforme en gereguleerde markt met één handhavingsprincipe.

• KNV klaagt gebrekkige handhaving besteltaximarkt en oneerlijke concurrentie opstaptaxi’s aan. Redactiefoto.

De Britse vakbond App Drivers and Couriers Union (ADCU), die eerder deze week in Londen nog een staking tegen Uber organiseerde vanwege arbeidsomstandigheden en oneerlijke ontslagen van chauffeurs, gaat juridische stappen nemen tegen Uber. Het gaat daarbij voornamelijk over de oneerlijke ontslagen via Uber’s algoritme doordat het gezichtsherkenningssysteem van Uber de chauffeurs niet kon identificeren. Volgens de vakbond gaat het hier om een wereldwijde primeur. De zaak, die dient bij het Central London Employment Tribunal wordt ook ondersteund door de Equality & Human Rights Commission (EHRC) en Worker Info Exchange. De klagers zijn een Uber-chauffeur en een Uber Eats koerier.

De ADCU lanceert de actie wegens discriminatie bij het gebruik van gezichtsherkenningstechnologie waarvan bekend is dat deze foutgevoelig is bij mensen van kleur. Uber maakt gebruik van gezichtsherkenningstechnologie van Microsoft die de verkoop van dit systeem aan Amerikaanse politiediensten al heeft opgeschort in de nasleep van Black Lives Matter-protesten. De ADCU startte onlangs een crowdfundingcampagne om geld in te zamelen voor de actie.

Sinds maart 2020 heeft Uber een gezichtsherkenningssysteem geïntroduceerd, waarin gebruik wordt gemaakt van Microsoft’s FACE API. Werknemers worden gevraagd een realtime selfie te maken en worden ontslagen als het systeem er niet in slaagt om de selfie te matchen met een opgeslagen referentiefoto. Daarna  werden de ontslagen chauffeurs ook nog eens geconfronteerd met automatische intrekking van hun chauffeurs- en voertuiglicenties door vergunningverlener Transport for London (TfL).

In september 2020 hernieuwde de Westminster Magistrates Court de (ingetrokken) vergunning van Uber voor Londen, maar stelde als voorwaarde dat het “de juiste systemen, processen en procedures moet handhaven om te bevestigen dat een bestuurder die de app gebruikt een persoon is die door TfL is vergund en door Uber is toegestaan ​​om de app te gebruiken.” Deze uitspraak zorgde voor de introductie van een schadelijk gezichtsherkenningssysteem, aldus ADCU.

“Om de verlenging van de vergunning in Londen veilig te stellen, introduceerde Uber een gebrekkige gezichtsherkennings-technologie waarvan ze wisten dat deze onaanvaardbare mislukkingspercentages zou opleveren bij gebruik voor een personeelsbestand dat voornamelijk bestaat uit mensen van kleur,” zei James Farrar, secretaris-generaal van ADCU. “Uber heeft het probleem vervolgens verdubbeld door geen passende waarborgen in te bouwen om te zorgen voor een passende menselijke beoordeling van de algoritmische besluitvorming.”

In april dit jaar was Uber in een vergelijkbare zaak voor de Amsterdamse rechtbank grotendeels succesvol in het afweren van de uitgebreide gegevensverzoeken van de ADCU. Hoewel de rechtbank Uber heeft gelast om de gegevens vrij te geven die zijn gebruikt om twee chauffeurs die – zoals vele chauffeurs in Londen – werden beschuldigd van frauduleuze activiteiten, te ontslaan, heeft het ook vastgesteld dat de geautomatiseerde besluitvormingsprocessen van Uber menselijke betrokkenheid behouden. Daartegen wilden de Uber-chauffeurs in beroep gaan omdat de rechtbank niet heeft beoordeeld of deze betrokkenheid wel zinvol was, aldus advocaat Anton Ekker.

De advocaten van de vakbond zullen in de Londense rechtszaak naar voren brengen dat de gezichtsherkenningssystemen, waaronder die van Uber, bijzonder slechte nauwkeurigheidsresultaten opleveren bij gebruik bij mensen van kleur. De Amerikaanse National Institute of Standards and Technology (NIST) Face Recognition Vendor Test geeft aan dat gezichten die in de NIST-database zijn geclassificeerd als Afro-Amerikaans of Aziatisch, 10 tot 100 keer meer kans hadden om verkeerd te worden geïdentificeerd dan gezichten die als blank waren geclassificeerd. Ook onderzoeken uit 2020 door het Alan Turing Institute en het Massachusetts Institute of Technology (MIT) bevestigden een hoge foutmarge bij gezichtsherkenningssoftware bij mensen van kleur.

Het discriminerende aspect van deze software is dermate groot, dat bedrijven als Amazon, IBM en Axon (de maker van bodycams) het gebruik ervan voorlopig hebben stopgezet.

“Vorig jaar claimde Uber dat het een antiracistisch bedrijf was en daagde het iedereen uit die racisme tolereert om de app te verwijderen,” zei Yaseen Aslam, voorzitter van ADCU. “Maar in plaats van racisme uit te roeien, heeft Uber het in zijn systemen ingebed, waardoor werknemers dagelijks worden gediscrimineerd.

• Britse vakbond ADCU start juridische stappen tegen Uber’s discriminerende gezichtsherkenningssystemen. Redactiefoto.

Al sinds de eerste lockdown is de Brusselse collectieve taxidienst Collecto stopgezet. Er is nog geen zicht op een herstart van de nachtelijke ritten. Dat meldde omroep BX1 woensdag, en werd aan BRUZZ bevestigd door de afgevaardigd bestuurder van Taxis Verts, Jean-Michel Courtoy. Dat kan niet door de huidige coronamaatregelen, zegt uitbater en oorspronkelijke initiatiefnemer Taxis Verts. “Je kan de social distancing niet garanderen tussen onbekenden in een gedeelde taxi.” Naast de coronaproblematiek speelt er nog een ander probleem: Taxis Verts heeft momenteel niet voldoende chauffeurs om het normale werk uit te voeren en Collecto te rijden.

Collecto is een collectieve taxidienst die normaal gesproken de hele week beschikbaar is tussen 23.00 uur en 06.00 uur in het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De collectieve taxi’s vormen een aanvulling op het Noctis-nachtbusnet van de MIVB dat alleen in het weekend opereert. In normale omstandigheden bedient Collecto meer dan 200 vertrekpunten (gelegen aan de MIVB-haltes). Collecto zorgt voor een rit van een Collecto-halte tot een huisadres en dat voor € 5 per persoon per rit voor MOBIB-abonnees (of € 6 voor wie geen MIVB-abonnement heeft). OOK

Taxicentrale Taxis Verts sleepte in 2019 opnieuw de aanbesteding voor de exploitatie van de innovatieve nachtelijke deeltaxidienst Collecto binnen, en dat voor een periode van vijf jaar. Begin 2020 kondigde minister-president Vervoort (PS) dat extra veiligheidsmaatregelen zouden worden ingevoerd, nadat een studente een valse Collecto-chauffeur van verkrachting beschuldigde.

Twee maanden later ging België in lockdown als gevolg van de wereldwijde coronapandemie. Zonder nachtleven en later met een avondklok had de nachtelijke taxidienst niet veel bestaansrecht.

Maar ook al zijn de horeca sinds juni en de dancings en nachtclubs sinds afgelopen weekend weer open, Collecto is nog niet opnieuw heropgestart. En een heropstart ligt nog niet meteen in het vooruitzicht, zegt Courtoy. “We hebben geregeld overleg met Brussel Mobiliteit over de dienst, maar vanwege de coronamaatregelen en vooral de ‘social distancing’, is het momenteel onmogelijk om een collectieve taxidienst te runnen, waarbij onbekenden samen een taxi delen”, zegt Courtoy. “Mondkapjes volstaan niet, de passagiers zitten veel te dicht bijelkaar en we kunnen de afstand niet garanderen.”

Collecto valt een beetje tussen de wal en het schip, zei Courtoy eerder aan BX1. Volgens de omroep zit Taxis Verts binnen een tiental dagen samen met het kabinet van minister-president Rudi Vervoort (PS) om de toekomst te bekijken. Daarbij is er nog een ander probleem, dat Courtoy erkent maar nu niet de hamvraag noemt: na de lockdowns heeft Taxis Verts nog niet voldoende chauffeurs in dienst om Collecto bovenop zijn normale activiteit te laten draaien.

• Nog geen uitzicht op heropstart Brusselse deeltaxidienst Collecto. Foto Brussel Mobiliteit.