De druiven van de Voorjaarsnota, waarin het kabinet zich vooral cadeautjes toebedeelde waarvan de dekking nog onzeker is, zijn vooral zuur in de provincie Fryslân. Het kabinet plunderde de spaarpot van de Lelylijn, om daarmee vooral de Nedersaksenlijn te plezieren. Natuurlijk gaat er in Groningen en Drenthe een gejuich op voor deze greep in de geldpot van de Lelylijn. Fries Gedeputeerde Matthijs de Vries (CU) is uitermate teleurgesteld: “Maar ik blijf vechten voor dit meest stuwende project voor Friesland.” 

Met het gereserveerde geld voor de Lelylijn komen weliswaar de verbreding van het sluizencomplex bij Kornwerderzand (375 miljoen euro) en de spoorverbreding bij Meppel (100 miljoen euro) in een stroomversnelling, toch overheerst bovenal de teleurstelling. “Dit voelt als een sigaar uit eigen doos.” 

Twee weken geleden had gedeputeerde De Vries nog een overleg met staatssecretaris Jansen (PVV, Openbaar Vervoer). “Matthijs, zei hij, ik ben de Kamermotie niet vergeten. Het geld dat klaarstaat voor de aanleg van de Lelylijn, mag niet aan andere dingen worden besteed. En dan nu dit. Het is op deze manier wel heel moeilijk, ingewikkeld werken.” Over een betrouwbare overheid gesproken…  

Toch benadrukt De Vries in de Leeuwarder Courant dat de Lelylijn niet van de baan is (“Er zit nog 1 miljard euro in de spaarpot’’) erkent hij dat de beoogde spoorlijn tussen Lelystad en Groningen, via Heerenveen en Drachten, sowieso forse vertraging oploopt. “Buitengewoon spijtig en naar Europa ook niet uit te leggen”, stelt hij. “Wij en het Rijk hebben er alles aan gedaan om de Lelylijn in Brussel in het TENT-T te krijgen, oftewel het grote netwerk van belangrijke vervoersinfrastructuur in de Europese Unie. Dat is in 2023 eindelijk gelukt, met daarbij wel het verzoek dat de lijn er in 2050 moet liggen. En dan nu dit. Onbegrijpelijk.” 

Volgens de Vries frustreert de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB met haar besluit het grootste stuwende project voor Friesland. “De Lelylijn is veel meer dan bereikbaarheid. Het is ook een zeer belangrijk middel om te komen tot sociaal-economische structuurversterking. Het betekent een impuls voor leefbaarheid en werkgelegenheid.” 

In de Friese Staten wordt gemengd gereageerd op de gevolgen van de Voorjaarsnota voor Friesland. CDA, VVD en PvdA spreken evenals De Vries van een sigaar uit eigens doos. Christa Oosterbaan (PvdA): ,,Ze hebben de mond vol over elke regio telt, maar als er geld moet komen, plunderen ze de potjes voor diezelfde regio. Schandalig dat geld voor de Lelylijn gebruikt wordt voor andere infrastructurele werken. Die zijn weliswaar ook belangrijk, maar als je de regio serieus wil nemen, dan kan dit niet.”  

CDA-fractievoorzitter Aebe Alberts heeft het over “een platte koehandel,” terwijl VVD-fractievoorzitter Eric ter Keurs “teleurgesteld is in de landelijke VVD. Dat mag duidelijk zijn. Dat ze deze afweging hebben gemaakt. Ben ook erg benieuwd hoe het kabinet aan nieuwe middelen denkt te komen voor de Lelylijn.” 

Fractievoorzitter Natalie Nauta van de BBB, veruit de grootste partij in de Friese Staten, kan wel leven met de greep uit de pot voor de Lelylijn. “We zijn altijd kritisch geweest op dit project. Het aanpakken van de flessenhals bij Meppel doet voor de korte en middellange termijn veel meer voor de Friese bereikbaarheid via het spoor dan een nog aan te leggen spoorlijn dwars door de provincie waar voor 2050 nog geen trein zal rijden.” Ook Harrie Graansma (PVV) is tevreden. Het PVV-Statenlid ageert al geruime tijd tegen de Lelylijn die volgens hem veel meer nadelen heeft voor Friesland (overspannen huizenmarkt, landschap) dan voordelen. 

• Friese Gedeputeerde Matthijs de Vries zwaar teleurgesteld nu coalitie Lelylijn op zijspoor rangeert. Foto Provincie Fryslân.