Weggebruikers stonden in 2021 langer in de file dan in 2020, maar nog altijd veel minder lang dan voor de coronapandemie. De filezwaarte laat voor 2021 een stijgende lijn zien, maar zit nog steeds op minder dan 50 procent van het niveau in 2019. Dit staat in de Rapportage Rijkswegennet T3 2021die minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) net naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Deze rapportage toont de ontwikkelingen op de weg in 2021 ten opzichte van 2020.

De zogenaamde jaarfilezwaarte wordt bepaald door de gemiddelde filelengte maal de duur van de file uitgedrukt in kilometerminuten per jaar. In 2021 is de jaarfilezwaarte gestegen met 37 procent, van 4,2 miljoen kilometerminuten in 2020 naar 5,7 miljoen kilometerminuten in 2021. Dit betekent dat de tijd die weggebruikers gemiddeld in de file staan is toegenomen. Ten opzichte van 2019 is er nog steeds een daling van de filezwaarte te zien van maar liefst 56 procent: toen bedroeg het aantal kilometerminuten file 13,3 miljoen.

Drukte in de spits is de belangrijkste file-oorzaak (61 procent van het totaal aan files). Daarna volgen ongevallen en incidenten, zoals pech of verloren lading, met 28 procent van de totale files. Sinds de start van de coronapandemie is er een sterke afname van de hoeveelheid verkeer ten opzichte van voorgaande jaren.

Het aandeel files door werkzaamheden bedroeg 9,9 procent over 2021, een stijging van 1,6 procent ten opzichte van de 8,3 procent over 2020. De stijging van het aantal files door werkzaamheden is met name te verklaren door meer ongeplande werkzaamheden. Door de grote onderhoudsopgave waar Rijkswaterstaat voor staat zal de komende tijd het aantal files door werkzaamheden naar verwachting toenemen.

Ten opzichte van 2020 is het aantal afgelegde voertuigkilometers in een jaar gestegen van 61,0 naar 63,6 miljard voertuigkilometers in 2021. Dit is een stijging van 4 procent. Het ligt echter nog steeds onder het niveau van 2019, toen er op jaarbasis 72,9 miljard voertuigkilometers zijn afgelegd.

Ook is het aantal uren dat alle weggebruikers gezamenlijk extra hebben moeten reizen, onder andere doordat ze in de file stonden, toegenomen met 20 procent ten opzichte van 2020. Hiermee komt het reistijdverlies per eind december 2021 op 28,4 miljoen uur op jaarbasis. Reistijdverlies treedt op wanneer de weggebruiker niet de referentiesnelheid van 100 km/h kan rijden. Eind december 2020 was het reistijdverlies nog 23,7 miljoen uur op jaarbasis.

• In 2021 nam de zwaarte van de files toe, maar is nog niet op de helft van het niveau van voor corona. Redactie foto.